1 lipca 2019 r. wchodzi w życie Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz.U. z 2018 r. poz. 2243).

Jedną z najbardziej istotnych zmian przewidzianych w ww. ustawie jest wyeliminowanie możliwości emisji obligacji w formie dokumentu. Wszystkie nowo emitowane obligacje, certyfikaty inwestycyjne emitowane przez fundusze inwestycyjne zamknięte oraz listy zastawne będą podlegać obligatoryjnej rejestracji w depozycie prowadzonym przez KDPW, niezależnie od tego czy były przedmiotem oferty publicznej oraz czy są przeznaczone do obrotu w jakimkolwiek systemie obrotu.

Obligacje, certyfikaty inwestycyjne oraz listy zastawne wyemitowane przed dniem 1 lipca 2019 r. i nieumorzone przed tym dniem, mające formę dokumentów albo niemające formy dokumentu, lecz zapisane w ewidencji prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych, pozostają w mocy, jednak w stosunku do tych papierów wartościowych ustawodawca przewidział szereg obowiązków informacyjnych, obwarowanych wysokimi sankcjami w przypadku ich nieprzestrzegania.

Obowiązki informacyjne w zakresie papierów wartościowych, wyemitowanych przed dniem 1 lipca 2019 r.

Emitent papierów wartościowych, wyemitowanych przed dniem 1 lipca 2019 r. (a w przypadku gdy są one zapisane w ewidencji prowadzonej na podstawie przepisów dotychczasowych podmiot prowadzący ich ewidencję) jest obowiązany przekazać KDPW w terminie do dnia 31 marca 2020 r. informacje o wszystkich wyemitowanych przez niego emisjach tych obligacji/listów zastawnych/certyfikatów inwestycyjnych, według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r., ze wskazaniem:

w przypadku obligacji/listów zastawnych:

• oznaczenia tych emisji,
• liczby wyemitowanych obligacji/listów w ramach poszczególnych emisji,
• ich jednostkowej wartości nominalnej i waluty, w której wartość ta została wyrażona,
• wysokości ich oprocentowania w stosunku rocznym,
• łącznej wartości i waluty świadczenia, które powinno zostać spełnione przez emitenta z tytułu ich wykupu,
• terminów, w których emitent powinien wykonywać świadczenia z tych obligacji/listów,
• czy świadczenia, które stały się już wymagalne, zostały przez niego wykonane i w jakim zakresie.

w przypadku certyfikatów inwestycyjnych:

• oznaczenia tych emisji, a jeśli są związane z subfunduszem oznaczenie tego subfunduszu,
• liczby certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych w ramach poszczególnych emisji lub subfunduszy,
• wartości i waluty świadczeń z tytułu udziału w dochodach emitenta lub z tytułu wykupu tych certyfikatów inwestycyjnych, które stały się już wymagalne,
• terminów, w których emitent powinien wykonać te świadczenia,
• czy świadczenia te zostały przez niego wykonane i w jakim zakresie.

Ponadto emitent papierów wartościowych, wyemitowanych przed dniem 1 lipca 2019 r. zobowiązany będzie przekazywać KDPW w terminie 15 dni po zakończeniu każdego kolejnego miesiąca informacje, o których mowa powyżej, zaktualizowane według stanu na ostatni dzień danego miesiąca, jeżeli przestały one odpowiadać stanowi rzeczywistemu. Obowiązek ten wygasa wraz z przekazaniem KDPW informacji, z której będzie wynikać, że emitent nie posiada zobowiązań z tytułu papierów wartościowych, wyemitowanych przed dniem 1 lipca 2019 r.

Raportowanie informacji o papierach wartościowych wyemitowanych przed 1 lipca 2019 r. oraz o papierach wartościowych zarejestrowanych poza systemem depozytowym prowadzonym przez KDPW, będzie realizowane za pośrednictwem dedykowanej aplikacji internetowej, dostępnej od dnia 1 lipca 2019 r. na stronie internetowej KDPW. Emitenci będą identyfikowani na podstawie kodu LEI.

Publikacja informacji o nieumorzonych obligacjach, listach zastawnych oraz certyfikatach inwestycyjnych

Zgodnie z opracowaniem udostępnionym przez KDPW[1] publiczna baza danych zawierająca informacje o bieżącym zadłużeniu emitentów z tytułu zobowiązań wynikających z wyemitowanych przez nich obligacji, listów zastawnych oraz certyfikatów inwestycyjnych będzie udostępniana na stronie internetowej KDPW. Serwis udostępniać będzie trzy rodzaje informacji:

• stan zadłużenia zagregowany na poziomie emitenta oraz w podziale na poszczególne emisje papierów wartościowych,
• kalendarium zdarzeń wypłat świadczeń z danej emisji,
• stan realizacji wymaganych wypłat świadczeń na poziomie pojedynczych zdarzeń oraz zagregowany na poziomie poszczególnych emisji danego emitenta.

Agent Emisji

W przypadku obligacji oraz listów zastawnych, które nie są emitowane w drodze oferty publicznej i w odniesieniu do których emitent nie zamierza ubiegać się o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzenie do ASO, jak również certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez fundusz inwestycyjny zamknięty, który nie jest publicznym funduszem inwestycyjnym zamkniętym, przed zawarciem umowy, której przedmiotem jest rejestracja tych papierów wartościowych w depozycie papierów wartościowych, emitent obowiązkowo zawiera umowę o wykonywanie funkcji agenta emisji tych papierów wartościowych z firmą inwestycyjną uprawnioną do prowadzenia rachunków papierów wartościowych lub z bankiem powierniczym.

Do obowiązków agenta emisji należy między innymi pośredniczenie w zawieraniu przez emitenta umowy, której przedmiotem jest rejestracja papierów wartościowych w depozycie, a w szczególności udzielanie emitentowi niezbędnej pomocy w zakresie ustalenia i przygotowania dokumentacji niezbędnej do zawarcia tej umowy oraz weryfikacja zgodności przeprowadzanej emisji z przepisami prawa, przy czym agent odpowiedzialny będzie za szkody spowodowane niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem tych obowiązków.

W stosunku do papierów wartościowych emitowanych w drodze oferty publicznej zawarcie umowy z firmą inwestycyjną uprawnioną do prowadzenia rachunków papierów wartościowych albo z bankiem powierniczym o wykonywanie funkcji agenta emisji tych papierów wartościowych, jest fakultatywne.

Sankcje

Za niewykonanie obowiązków informacyjnych w zakresie papierów wartościowych, wyemitowanych przed dniem 1 lipca 2019 r. lub ich nienależyte wykonanie przez emitenta lub podmiot prowadzący ewidencję obligacji, listów zastawnych lub certyfikatów inwestycyjnych, jak również za przekazanie do KDPW nieprawdziwych danych bądź zatajenie danych prawdziwych, Ustawa przewiduje karę grzywny do 2.000.000,00 zł.

Na podmioty działające w imieniu lub na rachunek emitenta lub agenta emisji, które w celu doprowadzenia do zarejestrowania papierów wartościowych w depozycie papierów wartościowych, przekazują KDPW nieprawdziwe informacje lub zatajają prawdziwe informacje dotyczące tych papierów wartościowych lub emitenta, które są istotne dla oceny dopuszczalności dokonania tej rejestracji, może być nałożona grzywna do 2.000.000,00 zł.

Podsumowanie

Zdaniem ustawodawcy, za przyjęciem projektowanej zmiany przemawia większe bezpieczeństwo i elastyczność dla inwestorów, z uwagi na fakt, że rejestrować niepubliczne papiery dłużne będą jedynie podmioty najlepiej przygotowane do tego zadania, czyli domy maklerskie oraz banki posiadające zezwolenie na prowadzenie rachunków papierów wartościowych i będące uczestnikami KDPW, a nie jak dotychczas także podmioty, które nie są uprawnione do prowadzenia rachunków papierów wartościowych.

Zmiany z pewnością spowodują wzrost kosztów emisji, zwiększenie formalizmu i przewlekłości procedury emisyjnej, a w konsekwencji opóźnią uzyskanie finansowania.

W kontekście publikacji informacji o nieumorzonych obligacjach, listach zastawnych oraz certyfikatach inwestycyjnych utworzenie jednego, centralnego repozytorium informacji na temat wielkości długu wyemitowanego przez poszczególnych emitentów oraz terminowości jego spłacania ułatwi KNF oraz innym uprawnionym organom państwowym dostęp do takich informacji, a także umożliwi ich uzyskanie przez zainteresowanych inwestorów.

Należy przy tym mieć na względzie, że choć w kontekście postulatów ustawodawcy, wydaje się uprawnione stwierdzenie, że wprowadzone zmiany przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa inwestorów (w szczególności poprzez wprowadzenie obowiązku korzystania z profesjonalnego pośrednika celem dokonania procesu dematerializacji), tak wydłużenie procesu rejestracji obligacji bądź zmian do warunków emisji może spowodować spadek zainteresowania rynkiem obligacji.

*****

W przypadku pytań lub wątpliwości, kancelaria GKW zaprasza do kontaktu.

Łucja Jankowska-Lech

aplikant adwokacki

[1] http://www.kdpw.pl/pl/uslugi/obsluga_niepublicznych_pw/Documents/DO_ZW_255_2019_4.pdf