13 lipca 2018 r. weszła w życie ustawa z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r., poz. 723). Ustawa zwiększa efektywność działania systemu zapobiegania praniu pieniędzy, a także dostosowuje polskie regulacje, z tego zakresu, do standardów międzynarodowych.

W stosunku do dotychczasowej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu rozszerzona została definicja beneficjenta rzeczywistego. Ustawa przyjmuje, że beneficjentem rzeczywistym jest osoba, która sprawuje bezpośrednią bądź pośrednią kontrolę nad klientem, mająca decydujący wpływ na podejmowane przez niego działania. Kontrola może mieć charakter prawny, mający swoje źródło np. w prawie własności, w prawach o charakterze udziałowym lub faktyczny w postaci nieformalnego uzależnienia klienta od innej osoby.

W odniesieniu do klientów będących osobami prawnymi innymi niż spółki, których papiery wartościowe są dopuszczone do rynku regulowanego i podlegają obowiązkowi ujawniania informacji, za beneficjenta uznaje się również osobę fizyczną posiadającą prawo własności do więcej niż 25% ogólnej liczby akcji lub udziałów w danej osobie prawnej. Zakresem definicji beneficjenta rzeczywistego są także objęte osoby fizyczne mające więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym klienta. Dotyczy to także osób uprawnionych do głosu na podstawie prawa zastawu, użytkowania czy porozumienia z innymi uprawnionymi do głosu. Jeżeli kontrolę nad klientem sprawuje osoba fizyczna posiadająca w stosunku do danej osoby prawnej uprawnienia jednostki dominującej, ją także uznaje się za beneficjenta rzeczywistego. Jeśli w powyższych przypadkach nie będzie możliwe ustalenie osób fizycznych spełniających przesłanki zakwalifikowania ich jako beneficjentów rzeczywistych lub powstaną co do tego wątpliwości, za beneficjentów rzeczywistych uznawane będą osoby fizyczne zajmujące wyższe stanowiska kierownicze w strukturze podmiotu. W przypadku, gdy klientem jest trust, wówczas za beneficjenta rzeczywistego uznaje się założyciela, powiernika, nadzorcę, beneficjenta oraz inną osobę sprawującą kontrolę nad trustem. Natomiast, jeżeli klientem jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, w stosunku do działań której nikt nie sprawuje kontroli, taki klient jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym.

Na gruncie Ustawy na instytucjach obowiązanych spoczywa obowiązek zidentyfikowania beneficjenta rzeczywistego, zweryfikowania jego tożsamości albo w przypadku, gdy beneficjentem jest osoba prawna, ustalenia jej struktury własności i kontroli.

Celem zwiększenia bezpieczeństwa obrotu, ułatwienia weryfikacji struktur osób prawnych w sposób obiektywny oraz przetwarzania informacji o beneficjentach rzeczywistych, ustawa przewiduje utworzenie Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, który zacznie funkcjonować od 13 października 2019 r.

Począwszy od 13 października 2019 r.:

1. spółki jawne,

2. spółki komandytowe,

3. spółki komandytowo-akcyjne,

4. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,

5. spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych

będą miały obowiązek zgłaszania do rejestru informacji o swoich beneficjentach rzeczywistych

Zgłoszenia do rejestru będą dokonywać osoby uprawnione do reprezentacji spółki. Zgłoszenie będzie obejmować dane identyfikacyjne spółek (nazwę, formę organizacyjną, siedzibę, nr KRS, nr NIP), dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego oraz członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółek (imię, nazwisko, PESEL, państwo zamieszkania, informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnień przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu). Zgłoszenia należy dokonać, za pośrednictwem strony internetowej dedykowanej do obsługi rejestru, w terminie 7 dni, od dnia wpisu spółki do KRS. Z kolei podmioty, które będą już wpisane do KRS w dacie uruchomienia rejestru (tj. 13 października 2019 r.), mają obowiązek złożyć wymagane informacje do rejestru w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie przepisów dotyczących rejestru. (tj. do 13 kwietnia 2020 r.)

Rejestr jest jawny, dostępny publicznie, nieodpłatny, a informacje w nim zawarte korzystają z domniemania prawdziwości, mogą być także przetwarzane bez zgody beneficjenta. Osoba dokonująca zgłoszenia i aktualizacji danych ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem nieprawdziwych/niepełnych danych lub uchybienie terminowi zgłoszenia.

Spółki zobowiązane do zgłoszenia informacji, które nie dopełnią tego obowiązku, w wymaganym terminie będą podlegać karze w wysokości 1.000.000 złotych.

*****

W przypadku pytań lub wątpliwości, zapraszamy do kontaktu.